Her Lokmanın Bir Hikmeti Var

 

''Her Lokmanın Bir Hikmeti Var''

Gıda Kaybının Gölgesinde Kalan İnsanlık

Bugün dünyanın bir ucunda sofralar tıka basa dolarken, bir başka ucunda insanlar boş tencerelere bakıp umut ediyor. Bir yanda özenle dizilmiş market rafları, diğer yanda çöpe giden tonlarca gıda. Bu zıtlık, sadece vicdanları değil; doğanın dengesini, ekonomilerin gücünü ve gelecek kuşakların güvencesini de tehdit ediyor. İşte tam da bu nedenle, gıda kaybı ve israfının önlenmesi bir seçenek değil, bir zorunluluk.

Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları'ndan 12.3 numaralı hedef, 2030 yılına kadar kişi başına düşen gıda israfını yarıya indirmeyi ve hasat sonrası dâhil olmak üzere tedarik zinciri boyunca gıda kaybını azaltmayı hedefliyor. Bu hedefe ulaşmak için atılan adımlardan biri de, FSSC 22000 Güvenli Gıda Yönetim Sistemi'nin 6. versiyonunda "gıda kaybı ve israfı"nı azaltmaya yönelik özel bir gereklilik eklenmesi oldu.

Rakamlar çok çarpıcı: Dünya genelinde üretilen tüm gıdanın %8'i daha tarladayken, %14'ü tarladan çıkıp perakendeye ulaşana kadar, %17'si ise market, restoran ve evlerde kayba uğrıyor. Bu kayıplar, sadece ekonomik değil; aynı zamanda ahlaki ve ekolojik bir kriz anlamı taşıyor. Her yıl 1 trilyon dolarlık ekonomik zararın yanında, bu israfın neden olduğu sera gazı salımı çevresel yıkımın çarpıcı bir göstergesi. şöyle ki; gıda kaybı ve israfı, tek başına bir ülke olsaydı, dünyanın en büyük üçüncü sera gazı yayıcısı olurdu.

FSSC 22000 Versiyon 6 bu gerçeğin farkında olarak, kuruluşlara şu 4 temel adımı şart koşar:

1. Politika ve Hedef Belirleme: Her kuruluşun, gıda kaybını azaltma stratejisini belirleyen yazılı politikaları ve hedefleri olmalı.

2. Güvenli Bağışlar: Bağışlanacak ürünlerin tüketilebilir ve güvenli olmasını sağlayacak sistemler kurulmalı.

3. Yan Ürün ve Artık Yönetimi: Hayvan yemi ya da alternatif amaçlarla kullanılacak gıdalar bulaş riskinden korunmalı.

4. Mevzuata Uyum: Bütün bu süreçler hem mevzuata uygun hem de gıda güvenliğine zarar vermeyecek şekilde yürütülmeli.

Peki bu hedefe nasıl ulaşacız? Cevap üç sözde gizli: Hedefle, Ölç, Harekete Geç.

• İlk olarak mevcut kayıp ve israfı tespit etmek gerekiyor. Hangi aşamada, hangi miktarda, ne tür gıdalar kayba uğruyor?

• Ardından hedefler konulmalı: Kısa ve uzun vadeli planlar, azaltım oranları, sorumlu kişiler.

• Ve son olarak bu hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığını izlemek, gerekirse yeni tedbirler almak gerekiyor.

Her başarılı adım, sadece bir kurumun verimliliğini artırmakla kalmaz; aynı zamanda tüm dünyaya daha az israfın mümkün olduğunu gösterir.

Gıda, yalnızca enerji ya da besin değil; bir çiftçinin emeği, bir annenin duası, bir doğanın mucizesidir. Bu kadar kıymetli bir şeyi çöpe atmak, sadece bir parça yemeği değil; insanlığımızın vicdanını da kaybetmektir.

Bu nedenle gelin, soframızda olan her lokmanın hakkını verelim. Gıdaya saygı duyalım. Kaybetmeden, israf etmeden; birlikte öğüretelim, birlikte önleyelim.

Nurten Sırma

nurtensirma@gidavegelecek.com

#GıdayaSaygı #FLW #FSSCyolculuğu #SürdürülebilirGıda

Every Bite Has a Meaning

Humanity in the Shadow of Food Loss

While in one corner of the world, tables overflow with abundance, in another, people gaze into empty pots, clinging to hope. On one side, meticulously arranged supermarket shelves; on the other, tons of food thrown away. This stark contrast threatens not only our conscience, but also the balance of nature, the strength of economies, and the future security of generations to come. That is why preventing food loss and waste is not a choice — it is a necessity.

Sustainable Development Goal 12.3, adopted by the United Nations, aims to halve per capita global food waste by 2030 at the retail and consumer levels, and to reduce food losses throughout production and supply chains, including post-harvest. One of the concrete steps taken toward this goal was the inclusion of a dedicated requirement on food loss and waste in Version 6 of the FSSC 22000 Food Safety Management System.

The numbers are striking: 8% of all food is lost at the farm level, 14% between the farm and retail, and 17% at retail, food service, and household levels. These are not merely economic losses — they represent a moral and ecological crisis. Every year, this loss costs the world economy over 1 trillion US dollars, while contributing massively to greenhouse gas emissions. If food loss and waste were a country, it would be the third-largest emitter of greenhouse gases in the world — after China and the United States.

Aware of this alarming reality, FSSC 22000 Version 6 requires organizations to implement four core actions:

• Policy and Objective Setting: Organizations must develop written policies and clear objectives outlining their strategy to reduce food loss and waste.

• Safe Donations: Systems must be in place to ensure that donated products are safe for consumption.

• By-product and Surplus Management: Products intended for animal feed or other uses must be protected from contamination.

• Compliance with Legislation: All procedures must adhere to current regulations and must not compromise food safety.

So, how do we reach this goal? The answer lies in three powerful words: Target, Measure, Act.

First, we must identify the existing food loss and waste: What type of food is lost, in what amounts, and at which stages of the process?

Next, clear goals must be set — both short- and long-term — including reduction targets and assigned responsibilities.

Finally, we must monitor the progress: Are we meeting our targets? If not, what corrective actions can be taken?

Each successful step not only improves the efficiency of a single organization, but also proves to the world that less waste is truly possible.

Food is not merely calories or nutrition. It is the labor of a farmer, the prayer of a mother, the miracle of nature. Throwing such a precious thing away means losing not only a bite of food — but also our human conscience.

So let us honor every bite on our plates. Let us respect food. Let us teach and prevent — together, without waste, without loss.

Nurten Sırma
nurtensirma@gidavegelecek.com

#RespectForFood #FLW #FSSCJourney #SustainableFood

---