%20(1920%20x%201080%20piksel).jpg)
Düğünlerde, doğum günlerinde ya da bayram sofralarında bize neşe getirmesi beklenen yaş pastalar, bazen hiç beklenmedik şekilde hastane kapılarına kadar götürebiliyor. Bunun son örneği, 15 Temmuz 2025 tarihinde Urfa’nın Suruç ilçesinde yaşandı. Halil İbrahim Elmas ve Aleyna Akdeniz’in düğününde kesilen 10 katlı yaş pasta, 60 kişiyi zehirledi. Düğünde yemek verilmemiş, sadece pasta ikram edilmişti. Gelin ve damat pastadan sadece tadımlık yediği için etkilenmedi, fakat davetlilerin çoğu gece boyunca mide bulantısı, karın ağrısı ve kusma şikayetleriyle hastanelik oldu.
Damadın babası Abbas Elmas, "Yerin dibine girdim, çok mahcup oldum" derken, davetlilerden Metin Laçin ise şu sözleriyle yaşananı özetledi: "İnsanın canı bu kadar ucuz olmamalı. 12 kişilik ailem gece boyunca kustuk. Küçük kızım kustuktan sonra diğer çocuklar ve eşim de başladı. Sabah hastaneye koştuk."
Bu üzücü olay, bize yaş pastaların aslında ne kadar ciddi bir gıda güvenliği riski barındırdığını gösteriyor. Hele ki yaz sıcaklarında, uygun şekilde saklanmayan, pastörize olmayan ürünlerle hazırlanan veya hijyen kurallarına dikkat edilmeden sunulan pastalar zehirli bir bomba haline gelebiliyor.
Gıda güvenliği kriterlerine uymayan düğün salonları ya da organizasyon şirketlerinin, özensizce hazırladıkları yaş pastaları konuklara ikram etmeleri yalnızca bir hijyen sorunu değil, ciddi bir toplumsal sağlık tehdidi haline gelebilir. Bu pastalar belki düğün masasının en görkemli parçası olabilir; ama arka planda çiğ yumurtayla hazırlanmış bir krema, sıcak ortamda bekletilmiş meyve dilimleri ya da hijyensiz ellerle süslenmiş bir dilim pasta, onlarca insanın ortak kabusu olabilir. Düşünsenize, bir ailenin en mutlu günü olan düğün, konukların geceyi acil serviste geçirmesiyle son buluyor. Çocuklar, yaşlılar, hamile kadınlar... Hepsi bir dilim pastayla zehirlenme riskiyle karşı karşıya kalıyor. Gözyaşlarıyla gülüşlerin yer değiştirdiği bu tabloda asıl üzücü olan ise, bunun çoğu zaman önlenebilir bir ihmal oluşu. Denetlenmeyen mutfaklar, ucuz ve kalitesiz malzeme kullanımı, “nasıl olsa fark edilmez” düşüncesiyle yapılan kâr hesapları yüzünden, toplum sağlığı bir dilim pastaya feda ediliyor.
Oysa ki bir düğün; sağlıkla, güvenle ve gönül rahatlığıyla kutlanmalı. Yaş pasta, insanlara mutluluk dağıtmalı, mide bulantısı değil. Toplumsal güvenin en çok ihtiyaç duyulduğu bu alanlarda sorumluluk taşımayan işletmeler yalnızca kendi adlarını değil, tüm sektörün itibarını da zedeliyor. İşte bu yüzden tüketiciler olarak bizler, daha bilinçli olmalı; işletmeler ise gıda güvenliğini bir zorunluluk değil, vicdani bir görev olarak görmeli. Çünkü bir dilim pasta, sadece tatlı değil; aynı zamanda insan hayatına dair bir sınavdır.
Bilimsel Kanıtlarla Riskin Haritasına Bakalım
Kanada’dan Soğuk Gerçekler: Kremalı Pastalarda Mikrop Tespiti
Kanada Gıda Denetim Ajansı’nın 3.000’e yakın kremalı tatlı ve yaş pastayı içeren araştırmasında:
-
Bacillus cereus: %0,1 oranında yüksek düzeyde (10³–10⁴ CFU/g)
-
Staphylococcus aureus: %0,03
-
Listeria monocytogenes: %0,03
-
E. coli: %0,4
Soğukta saklansalar bile bu ürünlerde patojen bakterilerin yaşayabildiği görüldü. Bu da “Dolapta duruyorsa sorun yok” algısını çürütüyor.
Türkiye’de Durum Daha Ciddi: Salmonella Alarmı
Hatay’da yapılan bir PCR çalışmasında, 81 yaş pasta örneğinin %16’sında Salmonella spp. tespit edildi. Bu oran, pastacılık sektöründe hijyen ve hammadde kalitesinin önemini bir kez daha gözler önüne seriyor.
Gerçek Hayattan Diğer Vakalar
Kazakistan, 2022: Çiğ yumurtalı ballı krema içeren düğün pastası 66 kişiyi Salmonella ile zehirledi, 50 kişi hastaneye kaldırıldı.
ABD, 2002: Massachusetts’teki düğünlerde sunulan pastalar, çalışanlardaki hijyen eksikliği nedeniyle norovirüs salgınına yol açtı. 2.700 kişi hastalandı.
Dolgu ve Süslemelerde Sorun Olabilir
2018 yılında Amerika'nın Rhode Island eyaletinde düzenlenen bir doğum günü partisinde yaşanan olay, pasta süslemelerinde kullanılan ürünlerin ne kadar tehlikeli olabileceğini gösterdi. Çocuklara ikram edilen pastanın üzerindeki parlak “rose gold” simli tozun yenilebilir olmadığı halde kullanıldığı ortaya çıktı. Bu süsleme malzemesi, üzerinde “sadece dekoratif amaçlıdır” ve “yenmeyiniz” ibaresi taşımasına rağmen pasta üzerine uygulanmıştı. Pastadan bir dilim yiyen çocukların bazıları 30 dakika, bazıları ise 10 saat içinde kusma, mide bulantısı ve ishal gibi semptomlar yaşamaya başladı. Yapılan analizlerde, bu ışıltılı tozun her gramında yüksek miktarda bakır bulunduğu, sadece bir dilimde çocukların vücuduna giren bakır miktarının günlük kabul edilebilir seviyenin yüzlerce katı olduğu belirlendi. Bu olay, “yenmeyen ama toksik olmayan” gibi yanıltıcı ifadelerin tüketiciyi nasıl tehlikeye attığını ve pasta süslemelerinde kullanılan ürünlerin de en az içerik kadar önem taşıdığını gözler önüne serdi. Görsel şıklık uğruna yapılan bu ihmalkârlık, çocukları hastanelik etti ve gıda güvenliğinin süsleme detaylarını da kapsaması gerektiğini bir kez daha hatırlattı.
Düğün Pastalarında Sık Görülen Patojenler
Yaş pastalarda en sık karşılaşılan patojenlerden biri olan Salmonella spp., özellikle çiğ yumurta ve krema içeren ürünlerde görülür ve Türkiye’de yapılan bir çalışmada örneklerin %16’sında tespit edilmiştir. Bu bakteri, ateş, ishal ve karın krampları gibi belirtilerle kendini gösterir. Listeria monocytogenes ise soğukta bile çoğalabilen, düşük dozda bile tehlikeli olabilen bir bakteridir; özellikle hamileler, yaşlılar ve bağışıklığı zayıf bireyler için ciddi risk taşır. Staphylococcus aureus, genellikle kremalı dolgular ve dekoratif süslemeler yoluyla bulaşır ve bulantı, kusma ile ishal gibi ani belirtilerle seyreder. Bacillus cereus, bekletilmiş krema ve süt bazlı ürünlerde gelişerek tüketiciye kusma ve mide rahatsızlığı yaşatabilir. Norovirüs ise hijyen eksikliği olan çalışanlar aracılığıyla bulaşır ve ani başlayan mide gribi vakalarına neden olur.
Pastalar Neden Zehirler?
Yaş pastalar dışarıdan bakıldığında rengârenk, iştah açıcı ve masum görünür; ancak üretim ve saklama sürecinde yapılan hatalar onları adeta birer mikrop yuvasına çevirebilir. En büyük risklerden biri, pastalarda sıkça kullanılan çiğ yumurta, süt ve krema gibi kolay bozulan malzemelerdir. Eğer bu içerikler uygun koşullarda işlenmezse mikrobiyolojik bozulma kaçınılmaz olur. Bununla birlikte, pastanın hazırlanmasından servisine kadar geçen süreçte soğuk zincirin kırılması, yani ürünün uzun süre oda sıcaklığında kalması, bakterilerin hızla çoğalmasına zemin hazırlar. Ayrıca tarih geçmiş ya da günlerce bekletilmiş bir pasta, sağlığınız için doğrudan tehdit oluşturabilir. Hijyen kurallarına uyulmaması da önemli bir sorundur; çalışanların elleri, kullandıkları ekipmanlar ya da hatta pastaya karışan bir damla kirli su bile bulaş kaynağı olabilir. Üstelik sadece içeriği değil, üzerindeki meyve dilimleri, jöleler ve diğer süslemeler de bozulmuşsa ciddi bir kontaminasyon riski taşır. Bazen gözle görünmeyen ama son derece tehlikeli olan kimyasal bulaşmalar da yaşanabilir; örneğin fazla kullanılan katkı maddeleri ya da temizlik ürünlerinin kalıntıları fark edilmeden pastaya karışabilir. Kısacası, bir yaş pasta sadece lezzetiyle değil, hazırlanma sürecindeki her detayıyla güvenli olmalıdır. Aksi takdirde o güzel görünen dilim, tatsız bir hastane ziyaretine dönüşebilir.
Yaş pasta alırken ya da tüketirken birkaç basit ama hayati kurala dikkat etmek sağlığımızı korumak için büyük önem taşıyor. Öncelikle, pastörize süt ve yumurta kullanılarak hazırlanmış ürünleri tercih etmek gerekiyor; çünkü bu tür malzemeler zararlı bakterilerden arındırılmış oluyor. Pastayı mutlaka güvenilir ve denetime tabi pastanelerden almak, rastgele yerlerden değil, hijyenine güvendiğiniz noktalardan alışveriş yapmak önemli. Üretim ve son tüketim tarihlerini kontrol etmek ise atlanmaması gereken bir detay; çünkü tarihi geçmiş ürünler görünüşte taze dursa da içten içe bozulmuş olabilir. Ayrıca, açıkta beklemiş ya da sıcakta uzun süre kalmış pastalardan uzak durmakta fayda var; bu tür ürünler, özellikle yaz aylarında hızla bakteri üretebilir. Eğer pasta artarsa da onu buzdolabında, +4°C'nin altında, en fazla 1–2 gün muhafaza etmek en güvenli yoldur. Unutmayalım ki küçük önlemler, büyük sağlık sorunlarının önüne geçebilir.
Bir yaş pasta, bir gülümseme yaratabilir; ama o gülümsemenin sonunda 60 kişi hastanelik oluyorsa burada bir sorun var demektir. Gıda zehirlenmesi, sadece mide bulantısıyla geçiştirilecek bir konu değildir; ihmallerin, eksikliklerin ve bazen umursamazlığın sonuçlarıdır. Unutmayalım ki bir dilim pasta, sadece tatlı değil, aynı zamanda sorumluluktur. Tatlılar kadar sağlığımız da kıymetlidir.
Güvenlik olmadan hiçbir tatlı masum değildir.
Nurten Sırma
nurtensirma@gidavegelecek.com
#YaşPastaZehirlenmesi #GıdaZehirlenmesi #DüğünPastası #GıdaGüvenliği #GıdaHijyeni #Salmonella #Listeria #StaphylococcusAureus #Norovirüs #PastaZehirlenmesi #DüğünlerdeGıdaGüvenliği #DüğünPastasıFaciası #TüketiciSağlığı #ToplumSağlığı #HijyenKuralları #PastaÜretimi #Pastaİkramı #GıdaDenetimi #GıdaİhmalineSon #GıdaHaberleri #GıdaSkandalları #GıdaFarkındalığı #GıdaZinciri #GıdaRiskleri #PastörizeKrema #ÇiğYumurtaTehlikesi #GıdaKazaları #SağlıklıTüketim #Nutrensırma #NurtenSırmaYazar #NurtenSırmaİleGıda #GıdaVeGelecek