Dünyanın gözleri iklim krizine çevrilmişken, COP28 zirvesi önemli bir mesajla kapandı: Yemek, tarım ve suyun önemi! Gezegenin geleceği için kritik olan bu üç konu, Paris Anlaşması'nın hayata geçirilmesinde de kilit rol oynuyor.
Gıda Sistemleri
Gıda sistemleri iklim değişikliğinden en çok etkilenen alanlardan biri ve sera gazı emisyonlarının yüzde 30'undan, ormansızlaşmanın yüzde 80'inden ve tatlı su kullanımının yüzde 70'inden sorumlu. Üstelik iklim krizi şimdiden tarım verimliğini yüzde 21 oranında düşürdü. Dahası, yaklaşık 720 milyon insan açlık çekiyor.
COP28 zirvesi boyunca temsilciler, iklim yatırımlarının sadece emisyonları azaltmadığını, aynı zamanda güçlü sosyo-ekonomik getiriler de sağladığını vurguladı. Bu yatırımlar özellikle ön cephedeki topluluklarda büyük fark yaratıyor.
Zirvenin Önemli Noktaları:
COP28 UAE Deklarasyonu'nu destekleyen ülke sayısı 154'e ulaştı. Bu, küresel gıda üretiminin yüzde 70'inden fazlasını kapsıyor.
20'den fazla ülke, ilk su-dayanıklı gıda sistemleri bakanlık diyaloguna katıldı. Ülkeler, su ve gıda yönetiminde yenilikçi yaklaşımlar benimseyeceklerini ve Ulusal Katkı Beyanları'na (NDCs) ve Ulusal Uyum Planları'na (NAPs) bu konuları dahil edeceklerini taahhüt ettiler.
ABD ve BAE liderliğindeki Aim4Climate girişimi, hükümetler ve yenilikçi atılımlar arasında toplam 17 milyar dolarlık yatırımın gerçekleştirildiğini açıkladı.
UN Yüksek Düzeyli Şampiyonlar ise Yenilenebilir Peyzaj Girişimi'nin yanı sıra Regen10 çerçevesi gibi yeni girişimler ve taahhütler duyurdu. Bu girişimler Nestlé, Unilever ve Danone gibi büyük üreticileri ve The Nature Conservancy gibi sivil toplum örgütlerini de kapsıyor.
43 ülke, 2030 yılına kadar 300.000 kilometre nehir ve 350 milyon hektar sulak alanı korumayı ve restore etmeyi taahhüt ederek, Freshwater Challenge'a katıldı.
COP28, gıda, tarım ve su sistemlerinin dönüştürülmesi için harekete geçme çağrısı yaparak büyük bir adım attı. Zirve ayrıca Paris Anlaşması'nın uygulanmasındaki boşluğu kapatmaya yardımcı oldu. Artık dünya gıda üretiminin yüzde 72'si bu dönüşüm için birlikte çalışıyor.
Dünyanın gözleri iklim krizine çevrilmişken, COP28 zirvesi önemli bir mesajla kapandı: Yemek, tarım ve suyun önemi! Gezegenin geleceği için kritik olan bu üç konu, Paris Anlaşması'nın hayata geçirilmesinde de kilit rol oynuyor. Neden mi? Çünkü gıda sistemleri iklim değişikliğinden en çok etkilenen alanlardan biri ve sera gazı emisyonlarının yüzde 30'undan, ormansızlaşmanın yüzde 80'inden ve tatlı su kullanımının yüzde 70'inden sorumlu. Üstelik iklim krizi şimdiden tarım verimliğini yüzde 21 oranında düşürdü. Dahası, yaklaşık 720 milyon insan açlık çekiyor.
Su da iklim krizinin birinci elden hissedildiği bir alan. Kuraklık, sel ve su baskınları gibi doğal afetler, toplulukları zor durumda bırakıyor. Dünyanın doğal iç sulak alanlarının yüzde 35'i yok oldu. Kentsel alanlar ise değişen su koşullarına uyum için maliyetlerin yüzde 80'ini üstleniyor.
COP28 zirvesi boyunca temsilciler, iklim yatırımlarının sadece emisyonları azaltmadığını, aynı zamanda güçlü sosyo-ekonomik getiriler de sağladığını vurguladı. Bu yatırımlar özellikle ön cephedeki topluluklarda büyük fark yaratıyor.
Zirvenin Önemli Noktaları:
COP28 UAE Deklarasyonu'nu destekleyen ülke sayısı 154'e ulaştı. Bu, küresel gıda üretiminin yüzde 70'inden fazlasını kapsıyor.
20'den fazla ülke, ilk su-dayanıklı gıda sistemleri bakanlık diyaloguna katıldı. Ülkeler, su ve gıda yönetiminde yenilikçi yaklaşımlar benimseyeceklerini ve Ulusal Katkı Beyanları'na (NDCs) ve Ulusal Uyum Planları'na (NAPs) bu konuları dahil edeceklerini taahhüt ettiler.
ABD ve BAE liderliğindeki Aim4Climate girişimi, hükümetler ve yenilikçi atılımlar arasında toplam 17 milyar dolarlık yatırımın gerçekleştirildiğini açıkladı.
UN Yüksek Düzeyli Şampiyonlar ise Yenilenebilir Peyzaj Girişimi'nin yanı sıra Regen10 çerçevesi gibi yeni girişimler ve taahhütler duyurdu. Bu girişimler Nestlé, Unilever ve Danone gibi büyük üreticileri ve The Nature Conservancy gibi sivil toplum örgütlerini de kapsıyor.
43 ülke, 2030 yılına kadar 300.000 kilometre nehir ve 350 milyon hektar sulak alanı korumayı ve restore etmeyi taahhüt ederek, Freshwater Challenge'a katıldı.
COP28, gıda, tarım ve su sistemlerinin dönüştürülmesi için harekete geçme çağrısı yaparak büyük bir adım attı. Zirve ayrıca Paris Anlaşması'nın uygulanmasındaki boşluğu kapatmaya yardımcı oldu. Artık dünya gıda üretiminin yüzde 72'si bu dönüşüm için birlikte çalışıyor.
Gıda ve Tarım:
COP28, tartışmalardan büyük çaplı eyleme geçişin sinyalini verdi. Devletler, sivil toplum kuruluşları, hayırseverler ve özel sektör, gıda sistemlerinin dönüşümü ve su dayanıklılığı gibi önemli konulara yatırım yapma, politika geliştirme ve projeler hayata geçirme taahhütleri sundular.
Zirve programı, dünyanın dört bir yanından gelen küçük ölçekli ve geleneksel çiftçileri ve balıkçıları öne çıkardı. Program, agroekoloji, agroormancılık, organik tarım, paludikültür ve yerel tatlı su yönetimi gibi farklı sürdürülebilir yaklaşımlara odaklandı.
Ülkeler, gıda sistemi ulaşım planlarının tasarlanması ve NDCs, NAPs ve Ulusal Biyoçeşitlilik Stratejileri ve Eylem Planları'nda (NBSAPs) gıda için hedefler belirleme konusunda teknik rehberlik konusunda anlaştılar.Sonuç olarak, COP28 gıda ve su sistemlerinin dönüşümü için önemli bir adım oldu. Zirve, bu kritik alanlarda ilerleme kaydetmek için gerekli olan hükümetler, özel sektör ve sivil toplum arasındaki işbirliğini güçlendirdi.
MoCCAE ve Dünya Bankası Hazinesi, gelişmekteki ülkelerdeki projeler için yenilikçi tahvil yapılarına göz atmak üzere "F3: Geleceğin Gıdasını Finansman" girişimini başlattı.
Girişim, gelişmekte olan ülkelerdeki küçük ölçekli çiftçilere ve gıda işletmelerine finansman sağlamak için yenilikçi tahvil yapıları geliştirmeyi amaçlıyor. Bu yapılar, geleneksel finansman modellerinden daha uygun maliyetli ve erişilebilir olma potansiyeline sahip.
Girişim, MoCCAE ve Dünya Bankası Hazinesi tarafından ortaklaşa yürütülecek. Finansman, Dünya Bankası ve diğer uluslararası finans kuruluşları tarafından sağlanacak.
Girişimin ilk adımı, gelişmekte olan ülkelerde yenilikçi tahvil yapılarının potansiyelini değerlendirmek için bir araştırma yapmak olacak. Araştırma, farklı yapıların potansiyel faydalarını ve risklerini inceleyecek.
Araştırmanın sonuçlarına dayanarak, girişim, pilot projeler geliştirmeye başlayacak. Pilot projeler, farklı yapıların uygulanabilirliğini ve etkililiğini test edecek.
Girişim, gelişmekte olan ülkelerdeki küçük ölçekli çiftçilere ve gıda işletmelerine finansman sağlamanın yeni yollarını bulma potansiyeline sahip. Bu, gıda güvenliğini ve sürdürülebilirliği artırmaya yardımcı olabilir.
Girişimin potansiyel faydaları şunlardır:
Gelişmekte olan ülkelerdeki küçük ölçekli çiftçilere ve gıda işletmelerine daha uygun maliyetli ve erişilebilir finansman sağlama
Gıda güvenliğini ve sürdürülebilirliği artırmaya yardımcı olma
Yenilikçi finansman modellerinin geliştirilmesine katkıda bulunma
Girişimin potansiyel riskleri şunlardır:
Yenilikçi tahvil yapılarının karmaşıklığı ve riski
Pilot projelerin başarılı olup olmayacağının belirsizliği
Girişim, gelişmekte olan ülkelerdeki gıda sistemlerini dönüştürmek için önemli bir adım olabilir. Girişimin başarılı olması durumunda, yenilikçi tahvil yapıları, gelişmekte olan ülkelerde gıda güvenliğini ve sürdürülebilirliği artırmanın yeni bir yolu haline gelebilir.
Gıda ve Su Sistemlerinin Dönüşümü için Öneriler
COP28'in ardından, gıda ve su sistemlerinin dönüşümü için aşağıdaki öneriler yapılabilir:
Kamu-özel sektör ortaklıkları geliştirilmeli: Kamu ve özel sektör, gıda ve su sistemlerinin dönüşümünde önemli bir rol oynayabilir. Bu ortaklıklar, sürdürülebilirlik ve verimliliği artırmaya yardımcı olabilecek yeni teknolojiler ve uygulamalar geliştirmek için birlikte çalışabilir.
Sürdürülebilirlik için finansman sağlanmalı: Sürdürülebilir gıda ve su sistemlerinin geliştirilmesi, önemli miktarda yatırım gerektirecektir. Hükümetler ve uluslararası kuruluşlar, bu yatırımları teşvik etmek için politikalar ve finansman mekanizmaları geliştirebilir.
Araştırma ve geliştirme desteklenmeli: Sürdürülebilir gıda ve su sistemleri için yeni teknolojiler ve uygulamalar geliştirmek için araştırma ve geliştirmeye yatırım yapmak önemlidir. Hükümetler ve üniversiteler, bu alandaki araştırmaları desteklemek için programlar ve fonlar sağlayabilir.
Bu önerilerin hayata geçirilmesi, gıda ve su sistemlerinin sürdürülebilirliğini ve dayanıklılığını artırmaya yardımcı olabilir. Bu da iklim değişikliğiyle mücadeleye ve insanların refahını iyileştirmeye katkıda bulunabilir.
COP28, iklim değişikliği bağlamında 2030'a kadar olan boşlukları doldurarak başladığı gibi kapandı. Bu süreç, gıda, tarım ve su üzerinde yoğunlaşarak gerçekleşti. Gıda sistemlerinin dönüşümü, Paris Anlaşması'nı gerçekleştirmek için kritik bir adımdır çünkü iklim etkilerine son derece duyarlıdırlar ve sera gazı emisyonlarının %30'unu, orman kaybının %80'ini ve tatlı su kullanımının %70'ini sağlarlar. İklim değişikliği şimdiden tarımsal verimliliği %21 azalttı ve yaklaşık 720 milyon insan açlıkla mücadele ediyor.
Topluluklar genellikle iklim değişikliğini ilk olarak suyun durumu, kuraklık ve fazlalık yoluyla deneyimlerler. Dünya'nın doğal iç su alanlarının %35'i kaybedilmiş durumda. Şehirler, sel, su kıtlığı ve yükselen deniz seviyeleri gibi değişen su koşullarına uyum sağlama maliyetinin %80'ini taşıyor.
COP delegeleri, iklim yatırımlarının özellikle ön hat topluluklarına güçlü sosyo-ekonomik getiriler sağladığını ve aynı zamanda emisyon azaltımlarıyla birlikte olduğunu vurguladılar.
ÖNEMLİ DUYURULAR
COP28 UAE Bildirisi'ni destekleyen ek ülkelerin sayısı 154'e ulaşarak küresel gıda üretiminin %70'inden fazlasını kapsamını genişletti.
20'den fazla ülke, suya dayanıklı gıda sistemleri üzerine ilk COP bakanlar arası diyaloğa katılarak su ve gıda yönetimlerinde yenilik yapmayı ve bu konuları Ulusal Belirlenmiş Katkılar (UBK'ler) ve Ulusal Uyum Planları (UUP'ler) içine dahil etmeyi taahhüt etti.
ABD ve UAE liderliğindeki Aim4Climate girişimi, COP26'dan bu yana hükümetler arası ve inovasyon atılımlarıyla 17 milyar dolarlık artan yatırımı ve 2023 Mayıs'ındaki AIM4Climate Zirvesi'nden bu yana 3.4 milyar dolarlık artışı duyurdu.
Finans Günü'nde duyurulan Regeneratif Peyzaj Girişimi'nin yanı sıra, UN Yüksek Düzeyli Şampiyonları, Nestlé, Unilever, Danone gibi üreticiler ve The Nature Conservancy gibi STK'ları da içeren geniş bir dizi girişimi ve taahhütü açıkladılar.
Su öneminin vurgulandığı noktada, 43 ülke 2030'a kadar 300,000 km nehir ve 350 milyon hektar sulak alanı koruma ve restore etmeyi taahhüt ederek tarihin en büyük tatlı su koruma çabasına katıldılar.
KÜRESEL STOK TAKASI YANITI:
Günün sonuçları, Gıda ve Su sistemlerini dönüştürme konusundaki net çağrıya birleşik, eylem odaklı bir yanıt sundu. Ayrıca, dünya gıda üretiminin %72'sini Bildiri altında birleştirerek Paris Anlaşması'nın uygulanmasındaki açığı kapatmaya yardımcı oldu. Bu gerçek dünya eylemi, azaltmanın ve uyumun birbirini gerektirdiğini ve güçlendirdiğini de gösterdi. GIDA VE TARIM
Gün, büyük ölçekli eyleme bir geçişin işaretiydi; devlet, devlet dışı aktörler, sivil toplum ve bağışçılıktan gıda sistemlerinin dönüşümü ve su direnci gibi temel konulara çözüm getirmek için sermaye, projeler ve politika taahhütleri geldi.
ÖNEMLİ ANLAR
Dünya çapından küçük üreticiler ve geleneksel çiftçiler ve balıkçılar, farklı sürdürülebilir yaklaşımlar etrafında finans ve politikayı odaklayarak gün boyunca yer aldılar.
Ülkeler, gıda sistemleri taşıma planlarını tasarlamak ve UBK'ler, UUP'ler ve Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Stratejileri ve Eylem Planları (UBÇSEP'ler) içinde gıda hedefleri belirlemek için teknik rehberliği uyumlu hale getirdi.
MoCCAE ve Dünya Bankası Hazinesi, gelişmekte olan ülkelerdeki projeler için yenilikçi tahvil yapılarını keşfetmek için ‘Geleceğin Gıdasını Finanse Etme (F3)’ girişiminde ortaklık yaptılar.
Bağışçı fonlar, liderlerin Bildiri'de anlaştığı hedeflerin ambite uygulanması ve gıda üreticilerini desteklemek için 389 milyon dolar duyurdu.
Gıda sistemlerinin dönüşüm yolculuğunda yeniliği bir temel olarak ele alarak, UAE ve Bill ve Melinda Gates Vakfı, CGIAR ve AIM4Scale aracılığıyla 200 milyon dolarlık bir yenilik taahhüdünde bulundular.
AIM4Climate, hükümetler arası ve inovasyon atılımlarıyla birlikte COP26'dan bu yana 17 milyar dolarlık artan yatırımı duyurdu. AIM for Climate, AIM4C'den gelen İnovasyon Atılımları gibi girişimlerin rol oynayabileceği yenilikçi tarım çözümleri, küçük ölçekli çiftçilerin rolü, gıda sistemlerinin dönüşümü için kamu-özel ortaklıkların önemi gibi konularda birçok panel ve bilgi paylaşım oturumu düzenledi.
COP28 Regeneratif Peyzajlar Eylem Ajandası, gıda ve tarım organizasyonlarının 2.2 milyar dolarlık bir başlangıç yatırımı ile 160 milyon hektarlık bir alanda 3.6 milyon çiftçi ile işbirliği yaparak yenilenebilir tarımı ölçeklendirmek için güçlerini birleştirdi.
UN Yüksek Düzeyli İklim Şampiyonları ve ortakları tarafından geliştirilen Transforming Food Systems for People, Nature, and Climate üzerine bir çağrı, gıda ve tarımı iklim, doğa ve gıda krizlerinin önde gelen sebebi değil, ana çözümü haline getirmek için 200'den fazla kararlı olmayan aktör tarafından imzalandı.
24 önde gelen bağış kurumu, acil küresel tarım ve çevre sorunlarını ele almak için yenilenebilir ve agroekolojik geçişler için finansmanın on kat artırılmasını talep etti.
FAO, gıda sistemlerinde azaltma ve uyum için bir yol haritası olan "1.5°C eşiğini aşmadan SDG2'yi başarma" adlı küresel yol haritasını yayınladı. 2025 ile 2050 arasında karşılanması gereken 20 temel hedef içeriyor.
COP28 UAE Dönem Başkanlığı, FAO, Dünya Bankası, CGIAR ve Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu (IFAD) tarafından, küresel ve bölgesel politika yapıcıları arasında diyaloğu ve bilgi paylaşımını kolaylaştırmak için üç yıllık bir program olan Agrifood Sharm El-Sheikh Destek Programı'nı duyurdu.
FAO, WWF, NDC Ortaklığı, Climate Focus ve Geleceğin Gıda İttifakı'ndan oluşan bir görev gücü, 'COP28 Gıda-Tarım-İklim Ulusal Eylem Araç Seti'ni duyurdu. Alman hükümetiyle işbirliği içinde hazırlanan bu araç seti, hükümetlere iklim politika çerçevelerini geliştirmeleri için rehber prensipler sunacak ve Bildiri'nin uygulanması sırasında ülkeler için hayati bir kaynak oluşturacak.
Brezilya, Kamboçya, Norveç, Ruanda ve Sierra Leone gibi iddialı ülkelerin stratejik bir koalisyonu, 'bütünsel bir hükümet yaklaşımı' dahil olmak üzere gıda sistemlerinde sistemsel değişimi sürdürmeye yönelik taahhütte bulundu. Bu yaklaşım, 10 öncelikli müdahale alanında yıllık raporlama içeriyor.
FAO ve Norveç hükümeti, COP28'de EAF-Nansen Programı'nın beş yıllık yeni bir aşamasını duyurdu. SU
COP28, suyu iklim ajandasında kritik bir bileşen olarak konumlandırarak, iklim değişikliği uyum ve azaltma çözümleri için kritik bir faktör olarak gösterdi. COP28 Dönem Başkanlığı, suyu COP'ta ana akıma alarak suya politik destek ve görünürlük kazandırmak için bir program hazırladı. Dünya İklim Eylem Zirvesi Başkanlık Oturumu'yla başladı, Finans, Enerji, Çok Seviyeli Eylem ve Kentleşme günlerinde etkinliklerle devam etti ve COP28'in gıda, tarım ve su günü ile zirveye ulaştı. COP28, tatlı su ekosistemlerini korumanın ve restore etmenin iklim eylemi için önemini vurguladı, kentsel su direncini inceledi ve su-gıda bağlantısını vurgulayarak her iki sistemin de iklim değişikliği bağlamında bütüncül bir şekilde planlanması ve yönetilmesinin önemini belirtti. COP'da su gündemi, özellikle Mart ayında ev sahipliği yaptıkları tarihi UN Water Conference'ın sonuçlarını uygulamak için Hollanda ve Tacikistan ile olan ortaklığa dayandı.
ÖNEMLİ ANLAR
43 ülke, 2030'a kadar 300,000 km nehir ve 350 milyon hektar sulak alanı koruma ve restore etme taahhüdüyle Freshwater Challenge'a katıldılar.
Su ve gıda sistemlerinde bütünsel yaklaşımların önemini vurgulayan, 20'den fazla ülke, suya dayanıklı gıda sistemleri oluşturma konusunda ilk bakanlar arası diyaloğa katıldı. Su ve gıda yönetimlerine yaklaşımlarını yenilemeyi taahhüt ettiler ve tüm ülkeleri güncellenmiş UBK'ler ve UUP'lerine entegre gıda ve su yönetimi yaklaşımlarını dahil etmeye çağıran bir çağrı başlattılar. İki yıllık teknik bir çalışma grubu tarafından desteklenecek olan bu çağrıyı UAE ve Brezilya hükümetleri birlikte başlattılar ve katılımcılar, suya dayanıklı gıda sistemleri oluşturmak için anahtar kaldıraçları vurguladılar ve yolları belirlediler.