.gif)
Nurten Sırma
nurtensirma@gidavegelecek.com
Dünyada tam 2 milyar insan hâlâ yeterli gıdaya ulaşamıyor; üstelik her iki kişiden biri ise sağlıklı beslenemiyor. Böyle bir tablo karşısında Birleşmiş Milletler’in "Sıfır Açlık" hedefi, yıllardır süren çabalara rağmen henüz gerçekleşebilmiş değil.
Önümüzdeki 2050 yılında dünya nüfusunun 10 milyara ulaşması bekleniyor. Bu devasa artışı beslemek için bugünkü üretimin en az yüzde 50 fazlasına ihtiyaç duyulacak. Ancak yeni tarım alanları açmak artık mümkün değil; mevcut topraklarımızla hem çevreyi koruyan hem de herkesin sofrasına yetecek çözümler üretmek zorundayız.
Gıda krizinin temelinde sadece üretim yetersizliği veya nüfus artışı değil, daha derin bir “bölüşüm sorunu” yatıyor. Kaynakların adaletsiz paylaşımı, aşırı tüketim, plansız üretim ve israf, elimizdeki gıda potansiyelini heba ediyor.
Yüzyıllar boyunca teknoloji ve sağlık alanında büyük ilerlemeler kaydedilirken, gıda üretimi bu hıza ayak uyduramadı. Mevcut üretim ve tüketim alışkanlıklarımız sürdürülebilir değil; artık tüm sektörlerde köklü bir dönüşüm şart.
İklim değişikliği ise sadece sıcaklık artışı değil; nem, rüzgar, basınç ve mevsimlerin kayması gibi karmaşık atmosferik değişkenleri içeriyor. Toplumda bu konuda bazı yanlış algılar ve abartılar olsa da, bilimsel veriler sera gazlarının (karbondioksit, metan, azot oksit, kloroflorokarbonlar) atmosfere salınımının ciddi bir tehdit olduğunu gösteriyor.
Özellikle tarım sektöründe metan gazının etkisi giderek daha çok dikkat çekiyor. Çiftlik hayvancılığı ve büyükbaş üretim, önemli metan salımları yaparken, fast food talebi yüzünden Amazon ormanlarının yok edilmesi, küresel ısınmayı tetikliyor.
Tarımda kullanılan kimyasal gübreler, yoğun pestisit uygulamaları ve monokültür yöntemleri de sera gazı salınımını artırıyor; kuraklık, sıcaklık değişimleri ve zararlı artışları ise üretimi zorlaştırıyor. Bu nedenle tarım artık iklim değişikliği tartışmalarının merkezinde yer alıyor.
Canlılar da bu değişime kayıtsız kalmıyor; hayvanlar ve bitkiler yaşam alanlarını değiştirmek zorunda kalıyor, bu da biyolojik çeşitliliğin dengesini bozuyor.
Önümüzdeki yıllara yönelik projeksiyonlar ise ürkütücü: Akdeniz havzası ve Türkiye’de tarımsal verimde yüzde 50’ye varan düşüşler yaşanabilir. Çölleşme ve tarıma elverişsizleşen bölgeler hızla artıyor.
İşte tam bu noktada sürdürülebilir tarım hayati önem kazanıyor. Sürdürülebilirlik sadece çevreyi değil, ekonomik ve toplumsal boyutları da kapsayan bir anlayış olmalı. Gıda güvenliği kadar gıda güvencesi, yani herkesin sağlıklı, güvenli ve yeterli beslenmesi hedeflenmeli.
Her bireyin karbon ayak izini hesaplayıp küçültmesi, tüketim alışkanlıklarını değiştirmesi gerekmekte. Aksi halde mevcut kaynaklar dünyayı beslemek için yetmeyecek ve üç gezegene ihtiyaç duyacağız.
Sürdürülebilirlik, geleceği düşünmek; bugün yaptıklarımızın yarın da yapılabilir olmasıdır. “Tarladan sofraya” yaklaşımı artık yetersiz; “tarladan atığa” kadar tüm süreçlerin planlanması gerekiyor.
Tüketicinin bilinçlenmesi, yerel ve mevsimsel ürünleri tercih etmesi büyük fark yaratır. Uzaklardan gelen ürünler karbon ayak izini artırır, büyük endüstriyel üretim ise doğaya daha fazla zarar verir. Küçük aile çiftçiliği desteklenmeli, yerel üretim zincirleri güçlendirilmelidir.
Pandemi dönemi bize yerel üretimin krizlere karşı ne denli dayanıklı olduğunu gösterdi. Adil ticaret sistemleri ise üreticinin emeğinin karşılığını alması için olmazsa olmazdır. Bugün pek çok üretici, kendi ürününü tüketemiyor; bu adaletsiz sistemin acilen değiştirilmesi gerekiyor.
Elbette gıda sistemlerinde tek bir ideal model yok. Toprak, su, insan ve iklim gibi değişkenler farklıdır; her bölge kendine özgü çözümler üretmelidir.
Sürdürülebilir üretim ve tüketim, entegre bir şekilde ele alınmalı; toprak ve suyu koruyan yöntemler benimsenmeli, israf önlenmeli, satın alma alışkanlıkları planlı olmalı ve atıklar ayrıştırılarak ekonomiye kazandırılmalıdır.
Çiftçi kooperatifleri, kamu ve özel sektör iş birliğiyle çevresel değerlerin korunması için doğrudan desteklenmeli; üreticinin hem maliyeti düşmeli hem geliri artmalıdır. Bu çift taraflı kazanç modeli uzun vadeli başarı için anahtardır.
Bazı işletmeler, tedarik zincirinin her aşamasında çevreci uygulamalarla katma değer yaratıyor; bu örnekler çoğaltılmalı, yerel üretici desteklenmelidir.
Sonuç olarak, mükemmel model aramak yerine, birbirine uyumlu ve dengeli sistemler kurmak gerekiyor. İklim dostu gıda sistemleri, kırsal kalkınmayı destekler, dışa bağımlılığı azaltır ve yaşam kalitesini artırır.
Geleneksel ticaret sürdürülebilirlik ilkeleriyle harmanlanmalı; çevresel, sosyal ve ekonomik etkiler birlikte değerlendirilerek daha adil ve kapsayıcı bir dünya kurulmalıdır.
Gıda geleceğimizdir. Onu korumak ve sürdürülebilir kılmak, bugün atacağımız bilinçli adımlarla mümkün. Soframızda yarın da bereket olmasını istiyorsak, şimdi harekete geçmeliyiz.
The Table of Our Future: A Panorama on Food, Climate, and Sustainability
Around 2 billion people worldwide still do not have access to enough food; moreover, one in every two people cannot eat healthily. In this situation, the United Nations’ "Zero Hunger" goal has not yet been achieved despite years of efforts.
By 2050, the world population is expected to reach 10 billion. To feed this huge increase, we will need at least 50% more food production than today. However, it is no longer possible to open new farming areas; we must find solutions that protect the environment and feed everyone using the land we already have.
The food crisis is not only caused by lack of production or population growth, but by a deeper “distribution problem.” Unequal sharing of resources, overconsumption, unplanned production, and waste destroy the potential of the food we have.
While technology and health have made great advances over centuries, food production has not kept up with this pace. Our current production and consumption habits are not sustainable; now, a radical change is necessary in all sectors.
Climate change is not just about rising temperatures; it also includes complex atmospheric changes such as humidity, wind, pressure, and shifting seasons. Although there are some misunderstandings and exaggerations in society, scientific data shows that greenhouse gases (carbon dioxide, methane, nitrous oxide, chlorofluorocarbons) pose a serious threat to the atmosphere.
In particular, methane gas from the agriculture sector is increasingly drawing attention. Farm animal husbandry and cattle production emit large amounts of methane, while the demand for fast food causes deforestation in the Amazon, fueling global warming.
Chemical fertilizers, heavy pesticide use, and monoculture farming also increase greenhouse gas emissions; drought, temperature changes, and pest increases make production more difficult. For this reason, agriculture is now at the center of climate change discussions.
Living beings are also affected by this change; animals and plants are forced to move to new habitats, disrupting the balance of biodiversity.
The projections for the coming years are alarming: agricultural productivity in the Mediterranean basin and Turkey may drop by up to 50%. Desertification and areas unsuitable for farming are rapidly increasing.
At this critical point, sustainable agriculture becomes vital. Sustainability should be a concept that includes not only environmental but also economic and social dimensions. Food security must be complemented by food assurance, meaning everyone should have access to healthy, safe, and sufficient nutrition.
Every individual needs to calculate and reduce their carbon footprint and change their consumption habits. Otherwise, the current resources will not be enough to feed the world, and we will need the equivalent of three planets.
Sustainability means thinking about the future; making sure what we do today can be done tomorrow as well. The “from farm to table” approach is no longer enough; we need to plan the entire process “from farm to waste.”
Consumer awareness and preference for local and seasonal products make a big difference. Products coming from far away increase the carbon footprint, and large industrial production causes more environmental damage. Small family farming should be supported, and local production chains strengthened.
The pandemic showed us how resilient local production is against crises. Fair trade systems are essential so producers get fair compensation for their work. Today, many producers cannot even consume their own products; this unfair system must urgently change.
Of course, there is no single ideal model for food systems. Variables such as soil, water, people, and climate differ; each region must create its own solutions.
Sustainable production and consumption must be integrated; soil and water-protecting methods should be adopted, waste prevented, purchasing habits planned, and waste separated to be recycled into the economy.
Farmer cooperatives, supported directly through public and private sector cooperation, must protect environmental values; producers’ costs should decrease while their income increases. This dual benefit model is the key to long-term success.
Some businesses create added value with environmentally friendly practices at every stage of the supply chain; these examples must be multiplied and local producers supported.
In conclusion, instead of searching for a perfect model, we need to build compatible and balanced systems. Climate-friendly food systems support rural development, reduce dependence on imports, and improve quality of life.
Traditional trade should be combined with sustainability principles; environmental, social, and economic impacts should be evaluated together to build a more just and inclusive world.
Food is our future. Protecting and making it sustainable is possible through conscious steps taken today. If we want abundance on our tables tomorrow, we must act now.
#FoodSecurity #SustainableAgriculture #ClimateChange #ZeroHunger #Sustainability #GlobalFoodCrisis #FoodDistribution #CarbonFootprint #LocalFarming #SeasonalFood #FoodWaste #GreenhouseGases #MethaneEmissions #AgricultureAndClimate #Biodiversity #FairTrade #FoodSystems #RuralDevelopment #EnvironmentalProtection #SustainableLiving #FutureOfFood #FoodJustice #EatLocal #SaveOurPlanet #ClimateAction #FoodSustainability #FarmToTable #FoodConsumption #ReduceWaste #EcoFriendlyFarming #FoodAwareness #GıdaGüvenliği #SürdürülebilirTarım #İklimDeğişikliği #SıfırAçlık #Sürdürülebilirlik #GıdaKrizleri #AdilPaylaşım #KarbonAyakİzi #YerelTarım #MevsimlikGıda #Gıdaİsrafı #SeraGazları #MetanGazı #TarımVeİklim #Biyoçeşitlilik #AdilTicaret #GıdaSistemleri #KırsalKalkınma #ÇevreKoruma #SürdürülebilirYaşam #GeleceğinGıdası #GıdaAdaleti #YerelTüketim #GezegenimiziKoru #İklimEylemi #GıdaSürdürülebilirliği #TarladanSofraya #TüketimAlışkanlıkları #AtıkAzaltma #ÇevreDostuTarım #GıdaBilinçlenmesi